Od dziś w całej Polsce zaczyna obowiązywać system kaucyjny. To duża zmiana w codziennych zakupach. Przy kasie klienci zapłacą dodatkowo kaucję za wybrane opakowania po napojach, a pieniądze odzyskają po ich zwrocie.
Od października system dotyczy butelek plastikowych do 3 litrów oraz puszek metalowych do 1 litra. Od 1 stycznia 2026 roku dołączą do nich również szklane butelki wielorazowego użytku. Jak to działa w praktyce? Kupujesz wodę w butelce albo napój w puszce, płacisz 50 groszy więcej. Butelkę czy puszkę oddajesz w sklepie albo wrzucasz do specjalnego automatu i pieniądze wracają do twojej kieszeni. Od 2026 roku podobnie będzie ze szklanymi butelkami wielorazowego użytku, wtedy kaucja wyniesie złotówkę. Paragon nie jest potrzebny. Wystarczy, że opakowanie nie jest zgniecione i ma czytelny kod kreskowy.
Zgodnie z przepisami wszystkie sklepy sprzedające napoje w opakowaniach objętych systemem muszą pobierać kaucję. Sklepy o powierzchni powyżej 200 m² mają obowiązek przyjmować puste opakowania, a mniejsze punkty mogą przystąpić dobrowolnie, ale w każdej gminie musi działać przynajmniej jeden punkt zbiórki.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska podkreśla, że system ma charakter powszechny i samofinansujący się. Finansowanie i organizację zapewnią producenci wprowadzający napoje na rynek. Środki z nieodebranej kaucji pozostaną w systemie i zostaną przeznaczone na jego utrzymanie.
Najbliższe miesiące będą testem skuteczności całego mechanizmu. Jeśli konsumenci nauczą się korzystać z systemu, a sklepy zapewnią sprawną obsługę, Polska ma szansę znacząco zmniejszyć ilość wyrzucanych do środowiska butelek i puszek.