Każdy rok może pochwalić się swoimi literackimi lub historycznymi patronami. W 2021 są nimi jedni z najwybitniejszych Polaków, o których pamięć nie powinna nigdy zaniknąć. Dlatego Miejska Biblioteka Publiczna w Mysłowicach organizuje wystawę, by upamiętnić Lema, Norwida, Baczyńskiego, Różewicza i Wyszyńskiego.
„Aby przybliżyć twórczość literacką naszych tegorocznych patronów, filia nr 11 przy ul. Mikołowskiej prezentuje ciekawą wystawę, promującą biografie oraz polską literaturę, która mocno wpłynęła na rozwój naszej rodzimej kultury” – czytamy na oficjalnym fanpage’u Miejskiej Biblioteki Publicznej w Mysłowicach.
Sejm uhonorował wyróżnieniem Stanisława Lema, Cypriana Kamila Norwida, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Tadeusza Różewicza, a dodatkowo ustanowił bieżący rok Rokiem Konstytucji 3 Maja, czcząc także pamięć kard. Stanisława Wyszyńskiego. Każdy z nich może pochwalić się wybitnymi osiągnięciami w poszczególnych dziedzinach życia i wyjątkową wrażliwością, zarówno artystyczną, jak i w aspekcie światopoglądowym.
Stanisław Lem – czołowy przedstawiciel fantastyki naukowej, futurolog, filozof, uznany na całym świecie autor wybitnych książek: „Cyberiada”, „Bajki robotów”, „Solaris”, a także nietypowej autobiografii „Wysoki zamek”. W bieżącym roku przypada 100. rocznica urodzin pisarza.
„Wcale nie chcemy zdobywać kosmosu, chcemy tylko rozszerzyć Ziemię do jego granic. Jedne planety mają być pustynne jak Sahara, inne lodowate jak biegun albo tropikalne jak dżungla brazylijska. Jesteśmy humanitarni i szlachetni, nie chcemy podbijać innych ras, chcemy tylko przekazać im nasze wartości i w zamian przejąć ich dziedzictwo. Mamy się za rycerzy świętego Kontaktu. To drugi fałsz. Nie szukamy nikogo oprócz ludzi. Nie potrzeba nam innych światów. Potrzeba nam luster. Nie wiemy, co począć z innymi światami. Wystarczy ten jeden, a już się nim dławimy.” – Stanisław Lem, „Solaris”
Krzysztof Kamil Baczyński – przedstawiciel pokolenia Kolumbów, jeden z najwybitniejszych młodych artystów okresu wojennego, poeta, prozaik, podchorąży Armii Krajowej, podharcmistrz Szarych Szeregów. Zginął w wieku 23 lat, w czasie powstania warszawskiego jako żołnierz batalionu „Parasol” Armii Krajowej, a w 2021 r. obchodziłby swoje 100. urodziny.
„Smutne są drzewa, kiedy w dłoniach słów
deszcz tylko został,
długie są drogi, kiedy brak mi słów
na drogach prostych” – Krzysztof Kamil Baczyński, „Liryki najpiękniejsze. Baczyński”
Cyprian Kamil Norwid – twórca romantyczny, poeta, twórca liryków i poematów, dramaturg, nowelista, myśliciel, malarz i rzeźbiarz. Jego poezja należy do trudnych, pełna ukrytych metaforycznych znaczeń, pozbawiona opisowości i melodyjności, wymaga od czytelnika dużego skupienia, jednak po przełamaniu „pierwszych barier” docenia się niezwykły przywilej z czytania tejże twórczości. Do najważniejszych poematów Norwida należą „Promethidion”, „Quidam” i „Rzecz o wolności słowa”. We wrześniu świętować będziemy jego 200. urodziny.
„Przeszłość – to jest dziś,
tylko cokolwiek dalej.
Nie jakieś tam coś, gdzieś,
gdzie nigdy ludzie nie bywali.” – Cyprian Kamil Norwid, „Przeszłość”
Tadeusz Różewicz – polski poeta, dramatopisarz, scenarzysta filmowy, prozaik, satyryk. Jego życie i twórczość ściśle związane były z okresem wojennym, bacznie obserwował świat codzienny, zagłębiał się w sytuacje społecznie i polityczne. Sceptycznie nastawiony do władzy komunistycznej, przedstawiał katastroficzną wizję przyszłości, wielu zarzucało mu nihilizm. W 2021 r. skończyłby 100 lat.
„Zaraz zrobimy kawę. Wprawdzie nie mam kawy, filiżanek i pieniędzy, ale od czego jest nadrealizm, metafizyka, poetyka snów.” – Tadeusz Różewicz, „Kartoteka. Kartoteka rozrzucona”
Kardynał Stanisław Wyszyński – polski duchowny rzymskokatolicki, mąż stanu, obrońca praw człowieka i poszanowania wolności religijnej i wyznaniowej, doktor prawa kanonicznego, kaznodzieja, publicysta, kapelan duszpasterstwa Wojska Polskiego. Pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego, w 2021 r. mija 40 lat od jego śmierci.
Tekst: Kamila Szymańska