Pomogły już niezliczonej ilości osób. To dzięki nim osoby w przeróżnych kryzysowych sytuacjach znajdują pomoc i wsparcie. Rozmawiamy z Michaliną Kulczykowską, specjalistką ds. pomocy telefonicznej przy telefonie 116 111, najpopularniejszego telefonu zaufania w Polsce dla dzieci i młodzieży.
Bogumił Stoksik: Z powodu ograniczeń związanych z pandemią pracy jest teraz chyba jeszcze więcej?
Michalina Kulczykowska, specjalista ds. pomocy telefonicznej przy telefonie 116 111: Tak. Od początku lockdownu dostajemy dwa razy więcej wiadomości niż wcześniej. Telefon dzwoni całą dobę, cały czas, tak jak dzwonił wcześniej.
Z jakimi sprawami można zadzwonić na 116 111?
Można z nami porozmawiać o wszystkim, ale jeżeli już mielibyśmy wybrać, w jakich sprawach najczęściej odbieramy telefony, to nazwijmy to kategorią zdrowia psychicznego. Częste tematy to depresja, obniżony nastrój, myśli samobójcze, okaleczenia, problemy z samooceną, zaburzenia odżywiania, napięcie, lęk niepokój, wygląd fizyczny. Pojawia się też tematyka relacji rówieśniczych, rodzinnych, przemocy w rodzinie, kłótni z rodzicami. Tematy się mieszają, przenikają, ale jeszcze raz powtarzam, że można do nas zadzwonić z dosłownie wszystkim. Telefon jest anonimowy i dyskretny. Osoba dzwoniąca w pełni decyduje o tym, jak dużo powie i co z tym zrobi. Może się czuć bezpiecznie w takim kontakcie.
Młodzież dzwoni także z problemami związanymi z alkoholem, narkotykami?
Tak. Czasem jest to główny temat rozmowy, czasem poboczny. Osoby dzwoniące mówią o tym, że jest to ich sposób radzenia sobie z problemami. Czasem rozmowa dotyczący tego, że ktoś bliski jest uzależniony i osoba dzwoniąca cierpi z tego powodu.
Jak można pomóc przez telefon?
„Słowa leczą, porozmawiajmy” to nasze główne motto. Zgłaszają się osoby, które nie mają kogoś, z kim mogłyby porozmawiać o swoim problemie. Często po długiej rozmowie wyrzucają swoje emocje, a my po prostu jesteśmy, nie zaprzeczamy, rozumiemy. Dzwoniący często mówią, że poczuli ulgę, bo pierwszy raz mogli to z siebie wyrzucić, że nikt im nie mówi: „to nieważne”, „co ty tam wiesz”, „inni mają większe problemy”. Wysłuchujemy, uwalniamy emocje, ale też wspólnie z osobą dzwoniącą szukamy rozwiązań, na które osoba dzwoniąca jest gotowa. Nie dajemy rad, ale wspólnie szukamy rozwiązań. W skrajnych przypadkach, gdy jest zagrożenie życia lub zdrowia, wzywamy pomoc.
Jak to nie dajecie rad?
Decyzja, jak i odpowiedzialność jest po stronie dzwoniącego. Nie mówimy, co dana osoba ma zrobić, ale pokazujemy możliwości, szukamy wspólnie. Rozmowy są anonimowe i dyskretne. Opowiadamy na przykład, jak wygląda rola pedagoga czy psychologa w szkole. Mówimy, że rozmowa z pedagogiem daje kolejne możliwości np. do spotkania rodziców ze specjalistą poza szkołą. Wcześniej oczywiście badamy, w jakim stopniu dana osoba ma dobre doświadczenia z pedagogiem, czy psychologiem. Dlatego podkreślam rolę wspólnego szukania. Ostateczna decyzja zawsze należy do osoby dzwoniącej.
Na numer 116 111 dzwonią też osoby dorosłe?
To telefon dla dzieci i młodzieży, ale nikogo nie odsyłamy z kwitkiem. Jeśli dorosły poszukuje wsparcia, bo jest np. osobą uzależnioną, to przekierowujemy taką osobę na telefon w sprawie uzależnień, narkotykowy telefon zaufania. Nie zostawiamy ludzi samych z problemem.
Staramy się przekierować w miejsce, gdzie można uzyskać pomoc. Telefon działa całą dobę i maksymalnie może odbierać go pięciu konsultantów. Nasi klienci, czyli dzieci i młodzież wiedzą, że muszą próbować do skutku. Albo skontaktować się przez kanał mailowy 116 111. Można wysłać wiadomość poprzez stronę 116111.pl/napisz.
A gdzie mogą dzwonić osoby dorosłe?
Telefon 800 100 100 to infolinia dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci. Może dzwonić sąsiad, który słyszy za ścianą niepokojące sygnały i podejrzewa, że może dochodzić do przemocy, może zadzwonić pedagog szkolny, który zapyta co robić, gdy odkrył, że jeden z jego uczniów został wykorzystany seksualnie, może zadzwonić rodzic, mówiąc o tym, że nie radzi sobie z dzieckiem. Ten telefon działa w godzinach od poniedziałku do piątku od godz. 12 do 15. Od poniedziałku do czwartku pod telefonem są psycholodzy i terapeuci, a w piątek jest dyżur prawniczy.
Polecane przez fundację Dajemy Dzieciom Siłę telefony zaufania znajdziecie tutaj.
Dodatkowe telefony zaufania dotyczące uzależnień to:
0 800 199 990 – telefon dotyczący uzależnienia od narkotyków, czynny codziennie w godz. 16-20.
0 801 889 880 – telefon dotyczący uzależnień behawioralnych, czynny codziennie w godz. 17-22.
W trosce o bezpieczeństwo i wygodę osób korzystających z telefonu zaufania całość kosztów związanych z połączeniem jest pokrywana przez Krajowe Biuro ds Przeciwdziałania Narkomanii.
0 801 140 068 – Pomarańczowa linia wspierająca rodziców dzieci pijących alkohol i zażywających narkotyki. Od poniedziałku do piątku w godz. 14-20.