fot. iTVM

W sobotę 12 marca na cmentarzu parafialnym przy ul. Ziętka odbyła się wyjątkowa uroczystość. Dzięki inicjatywie prowadzonej przez IPN, grób weterana powstań śląskich plutonowego Wilhelma Marca został oznaczony znakiem pamięci „Tobie Polsko”.

Wilhelm Marzec urodził się 27 stycznia 1900 roku w Szopienicach. Był członkiem Związku Sokołów Polskich w Państwie Niemieckim oraz Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Służył w Grupie Szopienice pod dowództwem Emila Kłoska, a następnie Karoli Spili. Na terenie Szopienic walczył z bronią w ręku w czasie I i II powstania śląskiego. Zaangażowany w akcję plebiscytową, ochraniał polskie pochody i wiece, łącznie z uroczystością ku czci 3 maja w 1920 roku w Opolu. W trakcie III powstania śląskiego brał udział w walkach z Niemcami, a w bitwie pod Gogolinem został poważnie ranny. Za udział w powstaniach został uhonorowany Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi I klasy, Krzyżem Niepodległości oraz Śląskim Krzyżem Powstańczym. Po 1921 roku należał do Związku Weteranów Powstań Śląskich oraz Związku Peowiaków. Zmarł w 1961 roku i został pochowany w Mysłowicach.

Plutonowy Wilhelm Marzec, źródło: IPN

W wydarzeniu wzięli udział: rodzina powstańca – Joanna Kusz-Drozdowska i Beata Labus-Tylek, prezes IPN-u dr Karol Nawrocki, dyrektor Oddziału IPN-u w Katowicach dr Andrzej Sznajder, prezydent Mysłowic Dariusz Wójtowicz, wiceprezydent Mysłowic Wojciech Chmiel, przedstawiciele Rady Miasta Mysłowice, przedstawiciele miejskich jednostek, proboszcz parafii Matki Boskiej Bolesnej w Brzęczkowicach ks. Grzegorz Wita oraz reprezentanci lokalnej społeczności. O oprawę muzyczną uroczystości zadbała orkiestra dęta KWK Mysłowice-Wesoła pod dyrekcją Mirosława Kaszuby.

Akcję oznaczania grobów znakiem pamięci, opracowanym przez Oddziałowe Biuro Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Katowicach, rozpoczęto 5 lipca 2021 roku, w dzień setnej rocznicy zakończenia III powstania śląskiego. Do 27 października 2021 roku, podczas 24 uroczystości, oznaczono 29 grobów w 22 miejscowościach województwa śląskiego i 1 na terenie województwa opolskiego.

W Mysłowicach 27 października 2021 roku proporcem pamięci „Tobie Polsko” oznaczono grób weterana powstań śląskich plut. Tomasza Adama Janty. Więcej na ten temat w artykule: Znaki pamięci na grobach powstańców. Uhonorowali plut. Tomasza Adama Jantę.

– W roku 2022 Instytut planuje, aby na stulecie powrotu części Górnego Śląska do Macierzy w ręce rodzin powstańczych trafiło 100 znaków pamięci „Tobie Polsko”, które zostaną umieszczone na grobach ich bliskich – czytamy na stronie katowickiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej.

Znak pamięci „Tobie Polsko” ma formę proporczyka o rozmiarach ok. 20×8 cm wykonanego z porcelany nagrobnej. Umieszczono na nim inwokację „Tobie Polsko”, pod którą znajduje się wizerunek orła otoczonego datami powstań, a poniżej napisy „Grób Powstańca Śląskiego” i „Instytut Pamięci Narodowej”. Proporzec jest wzorowany na sztandarze powstańczym „Tobie Polsko”, który wykonano na początku 1920 roku w pracowni przy redakcji „Katolika” w Bytomiu i który obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Czynu Powstańczego w Górze św. Anny.